Welk boek reik je de veellezers aan die op zoek zijn naar een verhaal met meer diepgang? Denk eens aan Alles wat licht is van Marleen Nelen, een gevoelig en bijzonder verhaal over twee jongens die samen opgroeien en werken in een rondreizend circus.
Opgroeien in het circus
Luca is als baby door Veronika gevonden in de sneeuw, naast een wolf die hem in zijn arm had gebeten. Veronika heeft zich over hem ontfermd en nam hem mee. Luca noemt haar zijn moeder en Berio, de jongen die ook bij Veronika woont, zijn broer. Samen zijn ze onderdeel van een rondreizend circus en met Berio voert Luca een gevaarlijke act aan de trapeze uit. Ze vertrouwen elkaar blindelings en brengen samen vele uren in de nok van de circustent door.
Leven en reizen in onzekere tijden
Het kleine reizende circus probeert te overleven onder het bewind van Mussolini, maar dat is niet eenvoudig. Ze zijn afhankelijk van reisvergunningen die ze van machtige heren moeten krijgen. Om na de winter, die ze doorbrengen op een vaste plek, door te kunnen reizen, is het dus belangrijk dat ze deze mensen te vriend houden. En dat niet iedereen het met hen eens is, is daar ondergeschikt aan.
Klein leven in een grootse wereld
Het circus is als een klein dorp waarin iedereen als familie is van elkaar, maar daarbuiten speelt nog veel meer. Dat wordt duidelijk als de jonge fotografe Yulia zich bij het circus laat zien. Luca raakt met haar in contact en dat verandert alles. Via de observaties van Luca, maar ook via Yulia ontdekt de lezer wat er buiten het circus gebeurt, in de tijd waarin het fascisme hoogtij viert.
Een voelbare sfeer
Het verhaal heeft een intieme sfeer, de lezer voelt hoe sterk de band tussen Luca en zijn broer Berio is. Ook wordt duidelijk dat er een bijzondere band tussen Yulia en Luca ontstaat, zonder dat dit expliciet benoemd wordt. De lezer maakt dit op uit de dingen die tussen hen gebeuren. Daarnaast voel je als lezer de tweestrijd die Luca ervaart als hij merkt dat zijn band met Berio verandert door alles wat er gebeurt.
Kwetsbaarheid van het bestaan
De boodschap is duidelijk: het leven is kwetsbaar. Je hebt zelf niet alle macht over dat wat er gebeurt en bent daarbij afhankelijk van anderen. Dit komt in dit boek naar voren doordat duidelijk wordt dat de circusartiesten veel risico’s moeten nemen, maar wordt ook mooi geïllustreerd in het circus dat Luca zelf maakt van gebruikte materialen die hij vindt. Het is een zwaar thema waar de schrijfster de lezer van bewust maakt, maar er is ook hoop. Want als je je licht maakt, kun je je mee laten voeren en ontstaan er mogelijkheden. Hier is sprake van in de act van Luca en Berio, maar ook buiten het circus.
Voor ervaren lezers
Er zit niet veel snelheid in het verhaal, het zijn de personages, sfeer en gebeurtenissen die de lezer van het verhaal laten houden. Voor leerlingen die graag lezen en toe zijn aan een verhaal waar meer (literaire) uitdaging in zit, is dit een erg geschikt boek. Het verhaal biedt voldoende aanknopingspunten om over na te denken, zoals de culturele, historische achtergrond, de gebeurtenissen en het leven van de personages. Daarnaast is er ook verdieping mogelijk op het literaire vlak waarbij er meer betekenis gegeven wordt aan het gelaagde verhaal.
Lesmateriaal
Op Lezenslessen.nl vind je ook lesmateriaal bij Alles wat licht is. Onze lesmaterialen zijn kant-en-klaar en bestaan uit minimaal drie opdrachten waar de leerlingen uit kunnen kiezen. Daarnaast is er per opdracht aangegeven bij welk referentieniveau en welke vaardigheden deze aansluit, wat het leerdoel is en waaraan de uitwerking moet voldoen om een voldoende of goede beoordeling te krijgen. Meer informatie: lesmateriaal bij Alles wat licht is.
Over het boek
Titel: Alles wat licht is
Auteur: Marleen Nelen
Uitgeverij: Querido
Jaar van verschijnen: 2019
Aantal pagina’s: 256
Voor ervaren lezers vanaf ca. 13 jaar.
Ook beschikbaar als e-book.