Toffee is een toegankelijk en meeslepend verhaal met een heftige thematiek, dat op een zeer afgewogen manier is opgeschreven. Schrijfster Sarah Crossan weet in een vrije versvorm met beperkte tekst een ontzettend sterk verhaal neer te zetten.
Als het thuis niet meer veilig is
Allison kan het niet vaak goed doen voor haar vader. Hij slaat haar regelmatig om haar te straffen, waardoor er thuis een onveilige situatie ontstaat. Nadat Kelly-Anne, de verloofde van haar vader, is vertrokken en er iets gebeurt waardoor Allisons emmer overloopt, besluit ze weg te lopen.
Eigenlijk wil ze naar Kelly-Anne, maar die blijkt niet meer te zijn waar ze was, dus moet Allison op zoek naar een alternatief. Alllison denkt beschutting te vinden in een leegstaand huis, maar het blijkt het huis van de dementerende Marla te zijn. Marla denkt dat Allison haar jeugdvriendin Toffee is en Allison beweegt mee, zoals ze altijd al gedaan heeft. Zo ontstaat er een bijzondere band tussen die twee.
Hoe eenzaamheid eruitziet
Zonder dat iemand ervan op de hoogte is, verblijft Allison bij Marla. Ze voelt zich eenzaam en kan eigenlijk nooit gewoon zijn wie ze is. Marla denkt dat ze iemand anders is en Allison moet zichzelf verbergen als Marla bezoek heeft. Contact met haar vader of Kelly-Anne heeft ze niet, want ze is haar telefoon kwijtgeraakt. Ook Marla ervaart eenzaamheid door haar dementie. Anderen begrijpen haar niet, verbeteren haar constant of verbieden haar om dingen te doen. Alleen Allison (of Toffee voor haar) laat haar zijn wie ze is, oordeelt niet en helpt waar nodig.
Fenomenale vrije vervorm
Sarah Crossan schrijft in de vrije versvorm. Het is een andere manier om een verhaal te lezen, maar het went snel. Zeker omdat de lezer direct gegrepen wordt door de inhoud. Met minimale tekst, interessante vormen en een steengoed verhaal neemt de schrijfster de lezer al snel mee. Je voelt mee met Allison doordat zij aan het woord is in het verhaal. Door de korte hoofdstukken ben je geneigd om steeds toch nog even door te lezen. Met relatief weinig woorden weet de schrijfster heel veel te zeggen.
Leesbare teksten over zware onderwerpen
Toffee is een prachtig en leesbaar verhaal. De vrije versvorm zorgt voor korte hoofdstukken en zinnen die vlot doorlezen en het taalgebruik is toegankelijk en direct. Het dikke boek is veel sneller uit dan je verwacht en wilt. Toch is enige ervaring met het lezen van verhalen wel prettig, omdat de lezer zelf het volledige beeld moet schetsen door tussen de regels door te lezen. Daarnaast worden de gebeurtenissen niet in chronologische volgorde verteld. Ook zijn de thema’s niet mals. Het verhaal gaat over huiselijk geweld, dementie en eenzaamheid. Enige levenservaring om de gebeurtenissen uit het verhaal in context te kunnen plaatsen en te kunnen verwerken is wel gewenst.
Voor wie?
Hoewel de tekst goed leesbaar is en het door de vorm een zeer ruime bladspiegel heeft, is dit boek het meest geschikt voor de lezer met wat leeservaring uit de onderbouw (of leerlingen uit de bovenbouw) van het voortgezet onderwijs. Zoals gezegd heeft dit te maken met de vorm van het verhaal en de heftige thematiek. Het is een prachtig, waardevol en leerzaam verhaal waar veel leerlingen iets uit zullen opsteken, maar het kan voor sommige leerlingen ook heftig zijn. Heb je een leerling die dit verhaal aanspreek, maar waarbij je twijfelt of die dit verhaal kan dragen? Ga dan tijdens het lezen met hem of haar in gesprek om een vinger aan de pols te houden.
Over het boek
Titel: Toffee
Auteur: Sarah Crossan
Vertaald door: Sabine Mutsaers
Uitgeverij: Kluitman
Jaar van uitgave: 2019
Aantal pagina’s: 405
Voor ervaren lezers vanaf ca. 13 jaar.
Ook verkrijgbaar als e-book.
Toffee is genomineerd voor het Beste Boek voor Jongeren 2020.