De graphic novel Dagen van zand van Aimée de Jongh neemt je mee naar No Man’s Land in Amerika, waar het land in de jaren ’30 bedekt wordt door zand en stof. Een prachtig werk met een aangrijpend historisch verhaal dat raakvlakken heeft met onze realiteit.

No Man’s Land

Dagen van zand vertelt het verhaal over het leven in No Man’s Land, ook wel bekend als de Dust Bowl. In dit gebied zorgen stofstromen voor veel overlast, ze bedekken alles en het stof komt overal. Het dagelijks leven is compleet ontregeld. Er heerst droogte, voedsel is er schaars en het stof vormt een gevaar voor de volksgezondheid. John Clark, een jonge fotograaf, krijgt in deze graphic novel de opdracht om het leven in de Dust Bowl in beeld te brengen.

Een jonge fotograaf op pad

John is opgelucht dat hij eindelijk werk heeft, er heerst in deze tijd veel werkloosheid en armoede, dus hij pakt zijn spullen en rijdt richting de Dust Bowl. Gewapend met een shooting list van wat hij in beeld moet brengen, bezoekt hij de inwoners. Maar die zitten helemaal niet op hem te wachten, ze willen niet op de foto. John besluit het anders aan te pakken: hij maakt eerst een praatje met deze mensen, zonder camera. Die verbinding zorgt ervoor dat mensen daarna wel bereid zijn om te poseren, maar John beseft ook steeds meer dat hij nooit het hele verhaal in beeld kan brengen.

Indrukwekkende beelden

Aan Dagen van zand ligt veel onderzoek ten grondslag. Aan het begin van ieder hoofdstuk staat een foto, waardoor de lezer zich steeds weer realiseert dat het verhaal op waarheid is gebaseerd. De illustraties zijn een essentieel onderdeel van het verhaal, ze laten zien hoe het leven daar was, ze tonen de wanhoop van de mensen en brengen de ernst van de situatie letterlijk in beeld. Je ziet de mensen, het stof en de wanhoop, waardoor het verhaal indringender binnenkomt dan wanneer je alleen tekst zou lezen. Dit maakt het verhaal heel geschikt voor jongeren; ze zien de situatie direct voor zich, zonder veel moeite te hoeven doen om zich erin te verplaatsen.

Raakt aan onze actualiteit

Wat deze graphic novel extra interessant maakt voor jongeren is dat de onderwerpen die besproken worden, raken aan onze actualiteit. De Dust Bowl is ontstaan door toedoen van de mens, door intensieve landbouw, waarna het gebied niet meer te redden was. Het heeft overeenkomsten met de huidige klimaatcrisis, die ook door de mens is veroorzaakt en grote gevolgen kan hebben.

Daarnaast wordt de vraag gesteld wat een foto echt laat zien. Kun je het hele verhaal vangen in een foto? Zal dit deze mensen echt gaan helpen en wat is het nut ervan? Mag je een foto in scène zetten om de boodschap beter over te brengen? Het zijn kwesties waar John mee worstelt, maar die ook nu, in tijden van sociale media en het delen van gefragmenteerde en onvolledige beelden, interessant zijn om over na te denken.

Voor wie?

Dagen van zand is een prachtige graphic novel die geschikt is voor lezers vanaf ca. 13 jaar. Leerlingen met interesse in geschiedenis zullen dit verhaal geboeid lezen, maar het zal door de indrukwekkende en indringende illustraties ook interessant zijn voor leerlingen die graag tekenen. Daarnaast kan het leerlingen helpen die moeite hebben om een verhaal voor zich te zien. Deze graphic novel vertelt niet alleen over het verleden, maar brengt het ook in beeld en laat leerlingen nadenken over de huidige situatie.

Het verhaal over de mensen die in de Dust Bowl wonen, wordt in het verhaal in bredere context geplaatst, ten tijde van de Great Depression. Voor wie niet weet wat dit precies inhoudt is, vormt dat geen groot probleem. Het wordt duidelijk dat er armoede en werkloosheid heerst en voor het ervaren van het verhaal is het wel interessant, maar niet noodzakelijk om de hele situatie in de historische context te plaatsen.

Aanvullende informatie

Achter in de graphic novel staat achtergrondinformatie over de Dust Bowl en vind je enkele foto’s met toelichting over onder andere de oorzaak van de Dust Bowl en klimaatvluchtelingen, die er toen ook al waren. Deze informatie zal niet alle leerlingen aanspreken, maar kan wel relevant zijn als je deze graphic novel in de klas of in een klein groepje wilt bespreken.

Over de graphic novel

Titel: Dagen van zand
Auteur & illustrator: Aimée de Jongh
Uitgegeven door: Scratchbooks
Jaar van verschijnen: 2021
Aantal pagina’s: 288
Geschikt voor lezers vanaf ca. 13 jaar.

Deel dit bericht
Lezenslessen