H@ck – Het instituut: is dit wat ons in de toekomst te wachten staat?

H@ck speelt zich af in de toekomst. De Bange Jaren, de tijd waarin de Derde Wereldoorlog op het punt van uitbreken stond en de aarde dreigde in te storten door klimaatverandering, liggen gelukkig ver achter ons. De nieuwe ideale wereld wordt bestuurd door vijf leiders die zorg dragen voor de planeet. De zeeën en natuurgebieden zijn niet toegankelijk en worden beschermd en als je op vakantie wilt naar een ver oord kun je dat dankzij de nieuwste technologieën gewoon vanuit je huis doen, zodat je niet meer hoeft te vliegen. Alles is geregeld en in balans, zelfs het voedsel komt afgestemd op jouw behoeften uit de printer.

Holden heeft moeite met die ideale wereld en de regels die er gelden. Zo heeft hij bijvoorbeeld zijn tracker uit zijn brace laten slopen, waardoor hij (als hij zijn tracker op zijn camphone ook uitzet) stiekem naar plekken kan gaan waar hij eigenlijk niet mag komen, zoals in een natuurgebied. Wanneer Holden daar weer eens aan het rondstruinen is, zakt hij onverwachts door iets heen en ontdekt hij een oude schuilkelder, vol met spullen uit de Bange Jaren. Wat hij daar aan spullen en vooral eten vindt, overtreft alles. Die ananas uit blik smaakt geweldig! Hij besluit wat blikken mee te nemen, samen met de vuurpijlen die hij, tegen alle regels in, tijdens Happy Day afsteekt. Dat brengt hem in grote problemen. De handhavers pakken hem op en laten hem niet meer gaan. Ze brengen hem naar Het Instituut, de plek waar mensen die niet in de maatschappij passen heen worden gebracht. Alleen is hij daar niet met de reden die hij verwachtte…

Waar Holden tegen alle regels aanschopt, heeft zijn zusje Prissy minder moeite met het systeem waarin ze leven. Totdat ze mysterieuze berichtjes krijgt van iemand die precies weet waar ze is en wat ze doet. Ze weet in contact te komen met de mysterieuze afzender, maar dat roept eigenlijk alleen maar meer vragen op. Ze komt tot de ontdekking dat de wereld helemaal niet zo mooi is als ze dacht en dat er veel voor de inwoners verborgen wordt gehouden. Maar waarom? Als haar broer ineens naar Het Instituut wordt gestuurd, zonder dat duidelijk wordt gemaakt waarom dat nodig is, begint ze te twijfelen aan het systeem.

De schrijfster snijdt in dit verhaal actuele thema’s aan. Wat gebeurt er als we zo door blijven leven zoals we nu doen? En wat zijn oplossingen voor de problemen waar we tegenaan lopen? Zijn toekomstige voedseltekorten op te lossen met voedsel dat uit een printer komt? En wat zijn de gevolgen daarvan? Maar ook de rol die technologie speelt in het leven van Holden en Prissy is belangrijk, net zoals de invloed die grote merken en influencers kunnen hebben op je leven als je zomaar alles vertrouwt dat je wordt voorgehouden.

Hier en daar voelt het verhaal misschien wat ongemakkelijk. Of dat komt door alle moderne snufjes die het leven gemakkelijker en beter moeten maken en andere namen die aan bijvoorbeeld telefoons worden gegeven, het confronterende gedrag van de personages en benauwende situaties die ontstaan doordat alles wordt gemonitord of de brede verhaallijn die schreeuwt om een vervolg omdat er nog zoveel vragen openstaan, zal per lezer verschillen. Het verhaal zet in ieder geval aan tot nadenken en laat je leerlingen uitkijken naar het volgende deel.

Leerlingen die van spannende, dystopische verhalen houden of geïnteresseerd zijn in verhalen waarin technologie een grote rol speelt, zullen zeker een positieve leeservaring aan dit verhaal overhouden. Het is wel een dik boek, wat voor een drempel kan zorgen om aan het verhaal te beginnen, maar je leest er dankzij de ruime bladspiegel, de relatief grote letters en de spanningsopbouwende kwaliteiten van de schrijfster aardig vlot doorheen.