Hoe is het om te leven met een beperking die ervoor zorgt dat je je niet uit kunt drukken zoals je zou willen en waardoor bijna iedereen een verkeerd beeld van je heeft? Daarover gaat In de ruimte is het stil van Nicole Panteleakos.
Leven met autisme
Nova is twaalf jaar en heeft autisme. Ze kan niet praten, maar begrijpt wel heel veel. Ze raakt snel overprikkeld en sluit zich dan af voor alles wat er om haar heen gebeurt. Op zo’n moment haalt ze vaak herinneringen op. Als Nova niet begrepen wordt, neemt haar zus Bridget het voor haar zusje op: ‘Nova is een denker, geen prater’. Bridget is een van de weinigen die doorheeft dat Nova vaak heel goed weet wat er speelt.
Ruimtereizigers
Nova weet heel veel over ruimtereizen en het heelal. Samen met Bridget speelt ze regelmatig de eerste maanlanding na, dat maakt haar rustig. Ze kijken dan ook erg uit naar de lancering van de Challenger. Maar dan wordt Nova ineens in haar eentje in een nieuw pleeggezin geplaatst. Het is een fijn gezin, maar ze mist Bridget. Reikhalzend kijkt ze uit naar de lancering, want Bridget heeft beloofd dat ze dan samen zouden zijn. En beloofd is beloofd.
Betekenislagen en belangrijke inzichten
In de ruimte is het stil is een bijzonder gelaagd verhaal. Begrippen en gebeurtenissen uit de ruimtevaart en astronomie, zoals supernova en de lancering van de Challenger, zijn van betekenis voor het verhaal. De lezer ontdekt via de brieven die Nova schrijft, hoeveel ze begrijpt en wat van invloed is op haar gedrag en vaardigheden. Er zit vaak veel meer verborgen achter dat wat je alleen kunt zien en dat maakt dit verhaal op een interessante manier inzichtelijk.
Gezien worden
Hoewel Nova haar zus verschrikkelijk mist, is het een fijn pleeggezin waarin ze terecht is gekomen. Francien, haar pleegmoeder, heeft door dat Nova aan het lachen is als ze een hoge gil uitslaat en met haar handen fladdert en lacht met Nova mee. Samen met haar man en dochter doet ze, in tegenstelling tot de maatschappelijk werkster, haar best om Nova echt te leren kennen en het is duidelijk dat dit het verschil maakt voor Nova. Dit verhaal laat de lezer nadenken over het feit dat mensen die zich anders gedragen dan ze gewend zijn ook iets te vertellen hebben, als je ze maar de ruimte geeft en je niet laat afschrikken als het iets anders gaat dan gemiddeld. Het verhaal zorgt daardoor absoluut voor meer begrip voor kinderen (en volwassenen) met autisme.
Natuurlijk uit autisme zich op veel verschillende manieren. Er zijn autisten die net zoals Nova niet (goed) kunnen praten, maar er zijn ook autisten die zich uitstekend kunnen uitdrukken maar niet goed kunnen functioneren als er veel informatie of andere prikkels op hen afkomen. Het kan waardevol zijn om hier met de leerling over na te praten.
Voor wie?
In de ruimte is het stil is een prachtig verhaal dat geschikt is voor leerlingen vanaf ca. 11 jaar die interesse hebben in anderen. Zeker voor jongeren met autisme of die iemand kennen met autisme is dit een herkenbaar en waardevol verhaal. Maar ook leerkrachten en docenten die werken met autistische leerlingen kan ik dit verhaal van harte aanbevelen. De ruime bladspiegel maakt het verhaal overzichtelijk. Samen met de duidelijke verschillen tussen de hoofdstukken waarin de verteller aan het woord is en de brieven die Nova schrijft maakt het dit boek tot een zeer toegankelijk en belangrijk verhaal dat erom vraagt om doorgegeven te worden.
Over het boek
Titel: In de ruimte is het stil
Auteur: Nicole Panteleakos
Vertaald door: Lidwien Biekmann
Uitgeverij: Van Goor
Jaar van uitgave: 2019
Aantal pagina’s: 248
Voor lezers vanaf ca. 11 jaar.
Ook verkrijgbaar als e-book.