Hoe is het om je als jonge vluchteling in je eentje te moeten redden in een nieuw land waar je je niet welkom voelt? Daarover gaat het indrukwekkende Niemandsjongen van Katherine Marsh.
Op de vlucht
Samen met zijn vader ontvlucht de veertienjarige Ahmed zijn thuisland Syrië. Het is er niet langer veilig. Ze maken de overtocht naar Europa, samen met een aantal andere vluchtelingen, maar helaas verliest Ahmed zijn vader tijdens die tocht. Hij weet samen met andere vluchtelingen Brussel te bereiken, maar hij heeft het zwaar. Hij kan niemand vertrouwen en kan nergens naartoe. Hij begint alle hoop op een betere toekomst langzaam te verliezen en voelt zich eenzaam.
Een nieuw land
Net als Ahmed is Max ook nieuw in België. Hij is een Amerikaanse jongen die in een groot huis woont. Max is naar Brussel verhuisd voor zijn vaders werk en heeft ontzettend heimwee naar zijn thuisland. Hij moet de Franse taal leren en nieuwe vrienden maken, maar dat gaat moeizaam. Max heeft het gevoel dat hij nergens bij hoort.
Een bijzondere vriendschap
Dan ontmoeten Max en Ahmed elkaar. Eerst is Max terughoudend, maar dat verandert als hij Ahmed een beetje leert kennen. De jongens sluiten vriendschap en Max helpt Ahmed waar hij kan. Terwijl in België het verzet tegen vluchtelingen groeit door terroristische aanslagen, raakt Max steeds vastberadener om Ahmed te helpen. Iets wat grote gevolgen heeft voor Ahmeds leven.
Een pittig onderwerp, toegankelijk geschreven
De meerderheid van de jongeren zal de situatie waar Ahmed in zit niet herkennen, doordat ze nooit hebben hoeven vluchten. Toch maakt de schrijfster deze situatie begrijpelijk door de overeenkomsten tussen Ahmed en Max te laten zien. Allebei zijn ze in een voor hen onbekend land, ze spreken de taal niet en hebben heimwee naar hun thuisland.
Daarnaast doet de schrijfster nog iets interessants. Marsh verwerkt gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog in het verhaal en verbind deze aan het verhaal van Ahmed en Max. Ze gebruikt een verhaal over Albert Jonnart, die tijdens de Tweede Wereldoorlog samen met zijn gezin de joodse Ralph Meyer helpt onderduiken. Hierdoor wordt de situatie waar Ahmed en Max zich in bevinden veel tastbaarder, omdat veel lezers bekend zullen zijn met de verhalen over joodse onderduikers.
Een verhaal vol goede voorbeelden
Het verhaal laat verschillende perspectieven op de vluchtelingencrisis zien. Van een standvastige politieagent en een Vlaamse dame die het liefst alle buitenlanders weg willen hebben tot personages die alles doen om Ahmed te helpen, omdat ze hem als mens benaderen en niet als gevaar. Max kan leerlingen inspireren, want hij wil Ahmed leren kennen, in tegenstelling tot heel veel andere mensen die hun angst voor het onbekende en de terroristische aanslagen laten overheersen.
In dit verhaal worden vooroordelen over onder andere moslims door een aantal personages uitgesproken, terwijl andere personages ze vervolgens actief tegenspreken. Mede hierdoor is Niemandsjongen een waardevol verhaal dat inspireert en lezers aanspoort om verder te kijken dan vooroordelen en aannames.
Voor wie?
Niemandsjongen van Katherine Marsh is een erg goed en aangrijpend verhaal voor lezers vanaf ca. 10 jaar dat aansluit bij de actualiteit. Het geeft de lezer inzicht in hoe het is om te moeten vluchten uit je thuisland, om familie te verliezen door een verschrikkelijke oorlog en hoe het is om je helemaal alleen te moeten redden terwijl je je nergens welkom voelt. Je veilig en welkom voelen krijgen door dit verhaal een nieuwe betekenis.
Het boek is vrij dik en het verhaal wisselt van perspectief. De lezer kijk in het ene hoofdstuk mee met Ahmed en in het andere met Max. De wisseling hiertussen is niet duidelijk aangegeven en enige leeservaring is handig, omdat je de twee verhaallijnen aan elkaar moet verbinden. Zodra de leerling dit door heeft (of hiermee op gang wordt geholpen) zal het geen probleem zijn om het verhaal te volgen. De lezer raakt al snel betrokken bij het verhaal en zal willen ontdekken hoe het afloopt met Max en Ahmed.
Leerlingen zullen hetzelfde ontdekken als Max: je moet mensen eerst leren kennen voordat je een oordeel kunt vellen. Een inspirerend, realistisch en actueel verhaal dat inzichtelijk maakt dat niemand vlucht zonder goede reden.
Over het boek
Titel: Niemandsjongen
Auteur: Katherine Marsh
Vertaald door: Jasper Mutsaers
Uitgeverij: Luitingh Sijthoff
Jaar van uitgave: 2018
Aantal pagina’s: 350
Voor lezers vanaf ca. 10 jaar.
Ook beschikbaar als e-book.